Droge transformator vs. oliegevuld: wat zijn de verschillen?
Bij de keuze tussen een droge of oliegevulde transformator spelen veiligheid, koeling, installatieomgeving en onderhoud een grote rol. We leggen de verschillen helder uit.
Transformatoren zijn essentieel voor het omzetten van spanningsniveaus in middenspanningsinstallaties. Daarbij wordt vaak gekozen tussen twee hoofdtypen: droge transformatoren en oliegevulde transformatoren. Beide hebben hun voor- en nadelen, afhankelijk van de toepassing, omgeving en eisen aan veiligheid, ruimte en onderhoud. In dit artikel zetten we de verschillen overzichtelijk op een rij.
1. Koelmiddel en isolatie
Het fundamentele verschil zit in de manier van koelen en isoleren:
- Oliegevulde transformator: gebruikt minerale olie of esterolie voor zowel isolatie als koeling. De olie circuleert langs de wikkelingen en koelt door convectie via radiatoren of een tank.
- Droge transformator: gebruikt geen vloeistoffen. De wikkelingen zijn gegoten in giethars (resin cast) of luchtgeventileerd (open frame), en koeling gebeurt via natuurlijke luchtstroming of geforceerde ventilatie.
2. Veiligheid en brandrisico
- Droge transformator: veiliger bij gebruik binnenshuis of in gevoelige omgevingen, omdat er geen brandbare olie aanwezig is. Lager risico op lekkage of explosie.
- Oliegevulde transformator: vereist extra veiligheidsmaatregelen zoals opvangbakken, brandwerende scheidingen en soms blussystemen.
3. Installatieomgeving
De omgeving waarin de transformator wordt geplaatst, bepaalt vaak het type:
- Droog: ideaal voor binnenopstelling, stedelijke gebieden, utiliteitsbouw of tunnels waar brandveiligheid voorop staat.
- Oliegevuld: gebruikelijk in buitenopstellingen, compactstations, industrieterreinen en zonneparken waar ventilatie en ruimte beschikbaar zijn.
4. Onderhoud en levensduur
- Oliegevuld: vereist periodieke oliemonsters, verversing en visuele inspecties van het koelsysteem. Potentieel langere levensduur (30–50 jaar) mits goed onderhouden.
- Droog: vrijwel onderhoudsvrij. Geen vloeistofbeheer nodig, maar wel regelmatige thermische inspectie en schoonhouden van koelkanalen.
5. Vermogen en rendement
- Oliegevuld: vaak efficiënter bij grotere vermogens (>1000 kVA), betere warmteafvoer en geschikt voor continu zwaarbelaste situaties.
- Droog: gebruikelijk tot ca. 2500 kVA. Hogere verliezen bij zware belasting, maar wel gunstig bij kortdurende piekbelasting.
6. Kosten
- Initieel: droge transformatoren zijn doorgaans duurder in aanschaf
- Exploitatie: oliegevulde transformatoren vergen meer onderhoudskosten over de levensduur
Vergelijkingstabel
| Kenmerk | Droge transformator | Oliegevulde transformator |
|---|---|---|
| Koeling | Lucht / giethars | Oliecirculatie |
| Brandveiligheid | Hoog | Beperkt |
| Onderhoud | Laag | Hoog |
| Levensduur | 25–35 jaar | 30–50 jaar |
| Toepassing | Binnen / brandgevoelig | Buiten / industrieel |
| Kosten | Hoger initieel | Hoger in onderhoud |
Conclusie
De keuze tussen een droge en oliegevulde transformator hangt af van de omgeving, veiligheidseisen, belasting en onderhoudsstrategie. Binnenopstellingen of gevoelige omgevingen vragen om droge transformatoren, terwijl oliegevulde types ideaal zijn voor buitenopstellingen of zwaarbelaste netten. M2 Energie helpt je graag bij het kiezen van het juiste type voor jouw project, met advies op maat en volledige technische ondersteuning.